Spoorzone(voormalig NS-terrein): een uniek natuurgebied
(topografische kaart 46A x189 y419.750)
Het terrein is gelegen tussen de spoorlijn Nijmegen-Cuijk en het gebied van de Heumense Schans.(ca.4ha)
De vlakte aan de voet van de Heumense Schans waar het terrein deel van uitmaakt, is ontstaan door zandafgraving tot aan de oorlog. Vandaar de steile helling onder de Heumense Schans.
Op dit voormalige emplacement werden tot de sluiting van de mijnen de kolentreinen uit Zuid Limburg gerangeerd ten behoeve van hun verdere bestemming het land in. Nadien is het emplacement incidenteel nog gebruikt voor overslag van (bulk)goederen.
Na de oorlog hebben zich aan het emplacement spoorgebonden bedrijven gevestigd. Die zijn allen verdwenen. Het meest noordelijke deel van het terrein is ondanks de bedrijvenbestemming nooit bebouwd geweest maar vroeger wel voor materiaalopslag gebruikt.
Van de voormalige vestigingen van Smits buizenhandel en erts(steenkool)malerij van Verdonk is in 1992 resp. 2002 de asfaltbedekking en de bebouwing verdwenen. Daardoor tonen die gedeelten nu twee fasen van pioniersbegroeiing met tien jaar tijdsverschil.
flora/fauna:
“Op het NS-terrein komen belangrijke vegetatievormen voor (heideschraal-graslanden en droge voedselarme graslanden).
De spoorzone wordt regelmatig bezocht door biologen/entomologen vanuit heel Nederland waaronder ook onderzoekers van de Radboud Universiteit Nijmegen.
Ook gerenommeerde medewerkers van EIS/Naturalis met elk hun eigen specialisme zijn hier regelmatig in het veld aanwezig.
Sinds 1985 zijn er ruim 1750 verschillende soorten waargenomen, waaronder opmerkelijk veel (gezien de zeer kleine oppervlakte van het gebied) zeldzame tot zeer zeldzame soorten (ca 200) zoals blauwvleugel sprinkhaan en grote bremraap.
(vergelijking met Mookerheide, 1300 soorten waarvan 60 zeldzame tot zeer zeldzame soorten).
Alleen al van de lijst van Limburgse bedreigde planten komen hier 18 soorten voor!
Onder de reptielen zijn zandhagedis, hazelworm en gladde slang waargenomen.
Daarnaast heeft het terrein functie als zelfstandig leefgebied en als verbindende schakel tussen de reptielenpopulaties van de Mookerheide, Mookerschans, Heumense Schans, Mulderskop en Heumensoord.
De nauwe spoorkuil tussen spoorzone en Mulderskop onder het spoorbruggetje van de Heumensebaan door, is een belangrijke corridor voor reptielen die vallen onder strikte bescherming van de Flora en Faunawet en van Europese regelgeving, Conventie van Bern). Hun leefgebied zal door de aanleg van de 5a variant ernstig worden verstoord.
Meer info is te vinden op onderstaande website van historie Molenhoek.
Bert Janssen.